Tè-di-paure
Lythrum salicaria
Lythraceae
Àutri noum : Crèsto-de-gau, Erbo-de-cierge, Erbo-de-ciro, Erbo-de-la-pòu.
Noms en français : Salicaire, Herbe aux coliques.
Descripcioun :Grando planto de roubino, de canau e de ribiero bèn drecho, e di flour vióuleto que fan uno longo espigo. La planto s'atrobo d'en pertout e tiro l'iue de jun à setèmbre. Se pòu pas engana.
Usanço :Lou tè-di-paure èi di proun vertuous : li flour sougnon la fouiro, lou mau de vèntre e d'estouma, e soun bono pèr la circulacioun dóu sang. Se bèu en infusioun (50 g de flour sèco pèr un litre d'aigo) o peréu en sirop (faire macera li flour emé de mèu). Parèis meme que soun bono contro la raumido de pèu (egzema). Dins lou TdF es escri que li gènt de Cadarousso n'en prenien après qu'aguèsson agu uno grosso pòu.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 200 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lythrum
Famiho : Lythraceae
Ordre : Myrtales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Palun
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Lythrum salicaria L., 1753
Rasin(-roso)
Rhodiola rosea
Crassulaceae
Noms en français : Orpin rose, Orpin odorant.
Descripcioun :Lou rasin-roso trachis dins lis asclo de roucas en mountagno séusouso. Ié flouris belamen l'estiéu. Soun soulamen li flour di planto femello que sou roso qu'aquésti de mascle soun jauno (vèire li fotò à man drecho). Li fueio soun poupudo e d'un verd clar (o un pau verdalo).
Usanço :La racino èi manjadisso emé un goust de roso. Li tijo e li flour soun manjado en artico en ensalado o cuecho. Es uno planto couneigudo pèr èstre di proun vertuouso : douno d'enavans, ajudo à dourmi e pèr recupera de la fatigo. Tambèn èi bono contro la pisso-douço, l'ipertesuro e mai enca. En crèmo ajudo à lucha contro li rufo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rhodiola
Famiho : Crassulaceae
Ordre : Saxifragales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1200 à 2800 m
Aparado : Noun
Juilet à avoust
Liò : Roucas
- Esboudèu
- Pelouso roucaiouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Rhodiola rosea L., 1753